Leren knopen: de 5 belangrijkste zeemansknopen - Click&Boat Blog (2024)

Leren knopen is een belangrijke vaardigheid. Het kennen van de juiste knopen kan helpen bij het vastmaken van boten aan kades, het bevestigen van lijnen aan boeien en bijvoorbeeld het vastzetten van de lading op de boot. Wij raden je aan om je voor te bereiden op je volgende vaarvakantie, leer de 5 belangrijkste knopen!

Je vraagt je nu af wat er zo bijzonder is aan zeemansknopen? Vanwege de sterke wind, de daaruit voortvloeiende hoge druk en de mogelijke extreme situaties op een boot is het belangrijk om altijd een betrouwbare knoop klaar te hebben. Bekende zeemansknopen hebben daarom de volgende kenmerken:

• Mogelijkheid om snel te kunnen worden vastgebonden
• Ze zijn bestand tegen extreme druk
• Snel en eenvoudig te verwijderen

Wij zullen je 5 belangrijkste knopen laten zien, met een uitleg in welke situatie je ze het beste kunt gebruiken. Dus zoek een touw of iets wat daarop lijkt en ga aan de slag! We beginnen met de gemakkelijkste knoop. Zodra je klaar bent om een boot te huren en het water op te gaan, ben je perfect voorbereid!

Achtknoop

De achtknoop is een zeer eenvoudige knoop die je waarschijnlijk al in je dagelijks leven hebt gebruikt, ook al is het onbewust. Zoals de naam al doet vermoeden, is de knoop vergelijkbaar met het getal acht en wordt deze op de boot vooral gebruikt om te voorkomen dat de touwen en kabels “doorschieten”.

Dankzij de eenvoud van de knoop is het altijd gemakkelijk om de knoop ongedaan te maken, zelfs nadat er veel druk op de knoop is gezet. Dit is vooral belangrijk wanneer je een boot huurt, want wind en golven oefenen een enorme kracht uit op de touwen en dus op de knopen.

Platte knoop

Net als de achtste knoop is de platte knoop niet alleen voorbehouden aan zeilers, maar ook een bekende en nuttige knoop in het dagelijks leven. Het is de perfecte keuze om twee touwen van dezelfde dikte met elkaar te verbinden. Dit is vooral handig als één touw niet lang genoeg is of om het gereefde zeil aan de giek te sjorren.

Een platte knoop moet niet worden verward met de oudewijvenknoop of de dievenknoop. Deze knopen lijken erg op elkaar, maar zijn niet zo sterk als de platte knoop. Voor het oefenen is het voldoende als je maar één touw tot je beschikking hebt. Neem de twee uiteinden van het touw en probeer ze volgens de instructies met elkaar te verbinden. Let goed op de instructies, plaatjes zeggen meer dan 1000 worden! Wanneer je deze knoop hebt geleerd houdt niks je meer tegen om een boot te huren in Nederland en te gaan varen.

Kikkersteek

De kikkersteek is vooral belangrijk als je aanlegt in een haven of als je de boot met lijnen wilt vastbinden. Er zijn altijd “kikkers” op de boot en op de steiger te vinden. Om je gehuurde zeilboot of motorboot gemakkelijk, snel en veilig af te meren, kun je gebruik maken van de kikkersteek. Let op het is wellicht lastiger om deze knoop thuis te leren, want wie heeft er thuis een kikker? Wees creatief! Een aanleg manoeuvre in de haven is altijd een uitdaging. Je zult blij zijn als je de kikkersteek onder de knie hebt.

Mastworp

Tijdens je vaartocht gebruik je de mastworp, vooral wanneer je in een haven aanlegt. Deze knoop is vooral populair om de stootkussens aan de reling vast te binden. De fenders dienen als bescherming voor zowel je eigen gehuurde boot als de naburige boot. Deze knoop wordt altijd ergens omheen geknoopt, zoals de reling, zwemtrap of iets anders. Het dient vooral om iets vast te zetten. Een bijzonder voordeel van deze knoop is dat hij niet alleen onder druk kan worden geopend, maar ook onder druk kan worden vastgebonden.

Paalsteek

Een paalsteek is een van de meest gebruikte knopen in de watersportindustrie. Deze knoop is in principe een lus die niet onder druk wordt aangehaald. De lus zal dus niet strakker of losser worden. De paalsteek raakt niet uit zichzelf los, terwijl je hem zelf altijd gemakkelijk los kunt krijgen. Deze zal dus altijd wat speling hebben. De paalsteek is een makkelijke knoop, maar je moet hem wel even ‘doorkrijgen’. Een paalsteek is ongelooflijk handig en kan in elke situatie worden gebruikt als dat nodig is. Het is echter vooral nodig voor het afmeren van de boot, omdat de paalsteek in de vorm van een lus ideaal is om de boot vast te zetten aan palen.

Let op! Met de paalsteek creëer je een ruime lus. Je zult dus altijd speling houden.

In tegenstelling tot de vorige knopen is de paalsteek iets lastiger en heeft al vele zeil studenten tot wanhoop gedreven. Een ezelsbruggetje helpt om deze knoop onder de knie te krijgen. Om de knoop makkelijker te onthouden, wordt er vaak een verhaaltje bij verteld. Hierbij stelt ‘het konijn’ het losse eind van het touw voor. Het verhaaltje gaat als volgt: Het konijn komt uit zijn holletje naar buiten (stap 2). Hij rent om de boom heen (stap 3). Daarna kruipt hij weer vlug zijn holletje in (stap 3) en voila! Je hebteen paalsteek!

Meer informatie over hoe je je kunt voorbereiden op je eerste boottocht, zeiltrip of vaarvakantie? Lees onze tips tegen zeeziekte!